zondag 16 maart 2014

Nescio - Dichtertje, De uitvreter, Titaantjes

Nescio is de schrijver van Dichtertje, De uitvreter, Titaantjes. Nescio is het pseudoniem van Jan Hendrik Frederik Grönloh. Om Nescio zijn bekendheid te geven moesten eerst enthousiaste bewonderaars opstaan. Een van deze enthousiaste bewonderaars was Gerard Reve. Gerard behoorde samen met W. F. Hermans en Harry Mulisch tot de ‘grote drie’.

Nescio had een hele kale stijl. Gerard Reve zei ook wel dat er geen Nederlandse schrijver zo eenvoudig als Nescio schrijft. Niemand weet zo beknopt en toch zo doeltreffend te zeggen wat hij wil. Zijn nuchtere taalgebruik kreeg eerst veel kritiek. Pas later werd dit gewaardeerd. Met deze kale stijl behoord hij tot de nieuwe zakelijkheid.

Kenmerken van de nieuwe zakelijkheid zijn:
1.    Een nuchtere, kernachtige, strakke, sobere en harde stijl
2.    Weinig plaats voor gevoel
3.    Geen versieringen of mooischrijverij
4.    Korte zinnen, zoeken naar de essentie
5.    Eerbied voor de gewoonste dingen
6.    Maatschappijkritiek
7.    Scherpe tegenstellingen

De kenmerken die je vooral in zijn werken terug ziet zijn:
1.    Een nuchtere, kernachtige, strakke, sobere en harde stijl. Dit is goed terug te zien in zijn
      kale stijl.

2.    Korte zinnen. In het volgende citaat kun je goed zien dat hij korte zinnen gebruikte:
     ‘Jongens waren we- maar aardige jongens. Al zeg ik ’t zelf. We zijn nu veel wijzer,
      stakkerig wijs zijn we, behalve Bavink, die mal geworden is.’

3.    Maatschappijkritiek. Het thema van de uitvreter is dan ook wel ‘het afzetten tegen de
      maatschappij. De hoofdpersonen vinden dat ze zich niet te druk moeten maken om de
      meest uiteenlopende zaken. Ook vinden ze dat de mensen in de maatschappij zich te
      weinig ontspannen. Ze werken veel, eten dan en gaan weer slapen. Hierdoor zijn ze
      vaak gestrest en maken zich de hele dag door druk.

Nescio heeft verder ooit geprobeerd om bij de kolonie Van Eeden te komen. Deze kolonie was een soort kritiek op de maatschappij. In het boek komen enkele verwijzingen naar Frederick van Eeden voor.

Een kenmerk die weer minder bij Nescio van toepassing is, is het kenmerk weinig plaats voor gevoel. Nescio kon ook hele gevoelige proza schrijven. Hierdoor behoort hij ook nog een beetje bij de romantiek, de romantische ontnuchtering.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten